از  ۱۹۴۸ که برای نخستین بار در  نمایشگاه اتومبیل پاریس به نمایش گذاشته شد و آمریکاییها به طعنه به آن “tin can” (قوطی حلبی – یا بقول ما ایرونیها: لگن) ، آلمانی ها به آن اردک کوچک ، و انگلیسی ها به آن حلزون نام نهادند.

تا سال ۱۹۹۰ میلادی در حدود ۵ میلیون دستگاه ژیان را فروختند و یک صف طولانی ۵ ساله برای خرید دستگاه نو آن در بین خانواده ها و مردم کم درآمد و اکثرا کشاورز یا جوان فرانسوی وجود داشت و بهمین دلیل بود که ژیان های دست دوم را گرانتر و حتی دو برابر قیمت نوی ان می خریدند تا ۵ سال در نوبت نمانند!

نمونه های اولیه ( Prototype ) ژیان را فرانسوی ها از ترس اینکه آلمان ها و هیتلر از آنها بعنوان نمونه های ماشین های نظامی استفاده نکنند در چند مزرعه قایم کرده بودند که بعداز جنگ چندتاشون از زیر خاک بیرون آورده شدند!

عکسی از روز پرده برداری از ژیان (سیتروئن) در پاریس – زمان جنگ جهانی دوم

ژیان فرانسوی و فولکس قورباغه ای ( بیتل BEETLE ) آلمانی، دو قارقارک کوچولوی ارزان قیمت زمان جنگ جهانی دوم بودند که تقریبا هیچ نیازی به تعمیر نداشتند و همین باعث کسادی بازار کارخانه های اتومبیل سازی شده بود و ازاین بابت ناراحت بودند .

اما برای مردم اکثرا روستایی و فقیر فرانسه زمان جنگ دوم جهانی بسیار هم مناسب بود و میتوانستند هم باهاش سبد های تخم مرغ و گوسفند ها را کیلومترها در جاده های خاکی و پر دست انداز به بازار ببرند و هم  به گشت و گذار و پیک نیک بروند و هم اینکه صندلی عقبش را دراورده و در پارکها و پیک نیک ها بعنوان نیمکت از ان استفاده کنند.

ژیان که نام فرانسوی اش ۲ CV است امروزه بعنوان یک کالای آنتیک و بسیار گرانقیمت و در عین حال نوستالژیک و خاطره انگیز و اسطوره و افسانه ( myth و legend ) بشمار می رود.

از آنجا که هیچ نیازی به تبلیغات نداشت روز اول از روزنامه نگاران برای مراسم پرده برداری از آن دعوتی نشد بهمین دلیل بود که ژورنالیست ها که بهشون بر خورده بود سعی در مسخره کردنش کردند و مثلا امریکاییها که زیاد هم با فرانسوی ها آبشون توی یک جوی نمی ره – بخاطر ضعفی که فرانسوی ها در مقابل هیتلر نشان دادند- متلک پراکنی کرده و به ژیان لقب قوطی باریک داده و به طعنه می گفتند : ( در قوطی بازکن هم باهاش میاد؟)…

ژیان نه تنها اولین اتومبیل سازگار با محیط زیست بود ( از لحاظ مصرف خیلی کم بنزین ) بلکه صنعت اتومبیل سازی آن زمان را هم متحول کرد و لقب اتومبیل مردمی  را از آن خود کرد. حتی در سال ۱۹۵۸ مدل جدیدی بنام صحرا ( “Sahara” ۴×۴ ۲CV ) با دو انجین – یکی برای چرخ های عقب و یکی برای جلو – ساخته شد.

ژیان ها اولش فقط در یک رنگ خاکستری تولید می شدند ولی بعدها رنگهای شاد و متنوع – زرد و قرمز و غیره – هم اضافه شدند. داشبرد بسیار ساده، صندلی های بدون پشتی ، و انجینی که با آب سرد می شد.

عکسی از یک مدل سال ۱۹۶۳ یک ژیان فرانسوی دو انچینی Citroen 2CV Sahara 4×۴

مونتاژگر ژیان در ایران

از تقاضاهای پذیرفته شده در ان زمان می توان به شرکت های ایران ناسیونال (ایران خودرو) شرکت سهامی سیتروئن (سایپا) و جنرال موتورز ایران (پارس خودرو) نام برد.

شرکت سهامی ایرانی سیتروئن در سال ۱۳۴۴ در زمینی به مساحت ۲۴۰ هزار متر و زیر بنای ۲۰ هزار متر و با سرمایه اولیه ۱۶۰ میلیون ریال توسط(( آلفرد آیسه)) تاسیس شد.

با صدور پروانه تاسیس و تعیین اعضای هیئت مدیره در اواخر سال ۱۳۴۵ به صورت رسمی فعالیت شرکت آغاز شد .
تهیه زمین احداث نخستین سالن تولید(سالن بدنه و رنگ فعلی) تهیه و تدارک لوازم مورد نیاز و ثبت علامت به همراه کلمه saipc که ماخذ ان فرانسوی بود و همچنین تقاضای ثبت کلمه ژیان از جمله اقداماتی بود که تا سال ۱۳۴۷ یعنی زمان بهره برداری از شرکت صورت گرفت.

اولین محصول تولیدی شرکت آکا نام داشت که طی چهار سال (از ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۰) تعداد ۱۰۳۵ دستگاه تولید گردید . سپس اتومبیل ژیان ازین شرکت به بازار عرضه و در سال ۱۳۵۵ طی قرداد با شرکت فرانسوی رنو رنو ۵ هم به تولیدات شرکت افزوده شد.